1.  CECHY KATEGORII IMIENIA

 

                Już od zarania dziejów człowiek odczuwał potrzebę identyfikowania otaczających go ludzi, stosując różnorodne określenia. Ta potrzeba indywidualnego nazywania poszczególnych jednostek ludzkich zrodziła najbardziej trwały i powszechny element systemu antroponimicznego – imię.

„ Imię to rzecz piękna, kiedy do niego przyłącza się zasługa, a bez tego jest tylko znakiem, który rozróżnia jednego człowieka od drugiego”. W tych słowach zawarta jest literacka definicja imienia. A jak brzmi naukowa definicja tego terminu? Otóż z językoznawczego punktu widzenia imię to „osobowa nazwa własna, którą dziecko po urodzeniu otrzymuje z woli rodziców lub opiekunów. Jest ono nadawane przez osobę do tego upoważnioną mocą sprawowanej funkcji w akcie o charakterze religijnym (chrzest) lub administracyjnym”. Istnieją odpowiednie przepisy prawne, regulujące ostateczne nadawanie imienia i wpis do dokumentów, między innymi nie można wpisać do aktu imienia ośmieszającego lub nieprzyzwoitego albo więcej niż dwóch imion oraz nie pozwalającego odróżnić płci.

            Imię w przeciwieństwie do nazwiska, które jest dziedziczone i służy całej rodzinie jest indywidualnym nazwaniem osoby. Przez całe życie powtarzamy: ja – Ania, ja – Piotr i czujemy tak samo, jak nasi prehistoryczni przodkowie, że w imieniu ukryta jest ważna cząstka naszego „ja”. Imię reprezentuje osobę w sposób swoisty, inny niż nazwisko czy przezwisko. W identyfikacji własnej tożsamości imię jest postrzegane jako pierwsze, najbliższe, najważniejsze słowo, znak odnoszący się do człowieka. „Człowiek na ogół utożsamia się ze swoim nazwiskiem. Człowiek jest zawarty w imieniu. Pierwsze poznanie swojego ja – to imię”. Imię spełnia ważną funkcję: nadaje nam godność oraz sprawia, iż przestajemy być anonimowymi członkami społeczeństwa.

W badaniach nad kształtowaniem się kategorii imienia ważną sprawą jest właściwy wybór i nadawanie imion. Gdy zbliża się moment narodzin dziecka, rodzice zadają sobie pytania. Jak mu damy na imię? Kasia? Julia? A może Łukasz, Piotr, Maurycy czy Bronisław? Zwykle kierują się panującą modą, tradycją, które w nadaniu imion od lat ścierają się ze sobą, czasem własną fantazją. Tradycja nakazuje nadawać imiona po przodkach ze strony ojca lub matki. Moda podsuwa takie imiona, których dotychczas nikt w rodzinie nie nosił.

              Dawniej tworzono imiona „spontanicznie i okazjonalnie z tworzywa apelatywnego, przyporządkowując je jednostkom i nadając im metaforyczny i symboliczny sens”. Troszczono się przede wszystkim o to, aby imię coś wyrażało, żeby było znakiem wróżebnym na przyszłość, swoistym zaklęciem czy magicznym życzeniem. Pragnieniem było, aby np. Bolesław zdobył więcej sławy niż inni, a Radosław radował się sławą.

                Współcześnie imię jest wybierane z istniejącego w danym języku zasobu imion. Ponadto rzadko myśli się o korzeniach, bardziej interesuje niepospolitość, oryginalność, ładne brzmienie, możliwość zdrabniania czy dopasowanie współbrzmienia imienia z noszonym nazwiskiem.

2.  HISTORIA IMION W POLSCE

 

                        W Polsce używane są imiona różnego pochodzenia i mają wielowiekową tradycję. Najstarszą grupę stanowią imiona rodzime, staropolskie o słowiańskim rodowodzie, a następną zapożyczone w średniowieczu z różnych języków imiona chrześcijańskie. Oprócz tego od początku naszej historii rozwijała się tendencja obdarzania dzieci imionami bohaterów świeckich, historycznych, literackich i artystycznych. Ogromny wpływ na to wywierała literatura grecka i łacińska, a także języki nowożytne, głównie germańskie.

W obrębie imion słowiańskich można wyróżnić następujące typy imion:

1. Imiona proste, jednoczłonowe, pochodzące od wyrazów pospolitych takich jak, np.

a)         nazwy części ciała: Broda, Gęba, Jęzor itp.

b)        nazwy zwierząt i roślin: Byczek, Lis, Rzeżucha, Kłos itp.

c)         cechy psychiczne, wewnętrzne: Mroczek, Cich itp.

d)         przymiotniki: Goły, Rus ‘jasnowłosy’

2. Pochodzące od imion dwuczłonowych formy skrócone i pieszczotliwe, np. Mił, Miłek, Miłosz – od imienia Miłosław.

3. Imiona złożone, dwuczłonowe składające się z dwóch samodzielnych leksemów zespolonych pod względem formy i znaczenia w jedną całość. Stanowią one jakby świadectwo wyższego poziomu kulturowego, ponieważ nie były to imiona charakteryzujące, jak wyżej omówione, ale mają charakter życzący. Wierzono, że nosiciel danego imienia będzie mógł doznać jego skutków. Życzenia dotyczyły przede wszystkim opieki bogów, sławy, wielkich czynów w czasie wojny i pokoju. Wśród imion złożonych można wyodrębnić takie, które wskazują na ich rodzinny charakter, np. Biezstryj, Bratumił. Do tej grupy należą również imiona imiesłowowe, np. Miłowan, Kochan.

               Najstarsze imiona prasłowiańskie istniały w czasach wczesnochrześcijańskich. Z czasem zostały jednak wyparte przez imiona obcego pochodzenia, głównie imiona chrzestne. Wielką popularnością cieszyły się te spośród imion złożonych, które były motywowane przez imiona świętych patronów, a więc Stanisław, Władysław oraz odpowiadające im formy żeńskie utworzone na ich wzór.

             Drugą warstwę stanowią imiona chrześcijańskie (chrzestne). Pojawiły się wraz z ekspansją kultury chrześcijańskiej, która objęła w średniowieczu całą Europę. Jednym z przejawów szerzącej się wówczas kultury zachodnioeuropejskiej był kult świętych i z nim związany zwyczaj nadawania na chrzcie imion świętych Kościoła. Skarbiec imion chrześcijańskich z tego okresu, który przetrwał do dziś, jest różnorodny pod względem pochodzenia. Do najstarszej grupy należą imiona biblijne ze Starego i Nowego Testamentu pochodzenia hebrajskiego, aramejskiego, greckiego i łacińskiego. Najpopularniejsze imiona starotestamentowe to: Adam, Ewa, Michał, Judyta. Spośród imion występujących w Nowym Testamencie największą popularnością jako imiona chrzestne cieszą się tak obecnie, jak i w dobie staropolskiej imiona apostołów i ewangelistów: Jan, Andrzej, Piotr, Szymon, Marek. Z imion żeńskich, mających swe źródło w Nowym Testamencie nadawane są dzisiaj: Maria, Magdalena, Elżbieta, Marta.

              Kolejną grupę tworzą imiona świętych męczenników i wyznawców okresu starochrześcijańskiego. Są to przede wszystkim imiona pochodzenia greckiego, np. Aleksander, Grzegorz, Jerzy; łacińskiego, np. Antoni, Marcin, Sebastian. Z tradycji tej pochodzą również, obecne w średniowieczu i do dziś cieszące się popularnością imiona żeńskie pochodzenia greckiego, np. Dorota, Agata, Agnieszka oraz łacińskiego, np. Krystyna, Urszula, Wiktoria.

             Trzecią warstwę wśród imion w Polsce używanych stanowią imiona świętych okresu średniowiecza. Są to głównie imiona duchownych, założycieli zakonów, pustelników, np. Dominik, Franciszek, Klara. Znaczna liczba imion występujących w średniowiecznej Polsce jest germańskiego pochodzenia. Część z nich przetrwała do naszych czasów, np. Karol, Fryderyk, Henryk, Adela, Kinga.

             Następną chronologicznie warstwę tworzą imiona motywowane przez bohaterów świeckich, mitycznych i literackich, wsławionych przez legendy i podania od starożytności po czasy nowożytne. Z mitologią i literaturą związane są takie imiona, jak: Ariadna, Diana, Arkadiusz.

              W XVIII wieku nastąpił upadek religijności. Zamiast tradycyjnych imion świętych zaczęto nadawać imiona z literatury, głównie romansowej. Jakub Rousseau spopularyzował imię Julia i Emil, falsyfikat pieśni Osjana – Oskara i Malwinę, a powieści Waltera Scotta uczyniły popularnym imię Ryszard. Inspiracją dla twórczości Adama Mickiewicza były imiona pochodzenia litewskiego: Aldona i Grażyna . Dużą popularnością cieszą się również imiona bohaterów sienkiewiczowskich: Danuta i Ligia. Tendencja ta ma wielu zwolenników wśród współczesnych rodziców. Dzisiaj wiele imion obcego pochodzenia zyskało szeroką popularność i na stałe weszło do zasobu imion w Polsce używanych; inne są imionami rzadkimi, a część z nich pozostała tylko w utworach literackich.

 3.  SŁOWNIK IMION

                Słownik zawiera 182 imiona (z tego 100 imion żeńskich i 82 imiona męskie) używane w Jasionce (dane na dzień 02.20.2009). Imiona wyodrębnione są w poszczególne hasła w układzie alfabetycznym i w obrębie tych haseł są objaśniane według następujących zasad i kolejności: hasło podane jest w mianowniku, obok podana jest także forma dopełniacza, następnie liczba wszystkich zaświadczeń oraz etymologia danego imienia. Formy żeńskie typu Józefa, Karolina, Stanisława omówione są pod hasłem Józef, Karol, Stanisław.

Niniejszy słownik został oparty o prace J. Bubaka „Księga naszych imion”
i B. Kupisa „Księga imion”.

 

 

ADAM, – a                       (9); i.m. {hebrajskie adhamah ‘ziemia, rola, rolnik lub człowiek powstały z ziemi, a także mąż, ojciec rodu’; dopuszcza się też rodowody sumeryjskie ada-mu ‘zbudowany’; arabskie adama ‘łączyć się, mój ojciec’; akkadyjskie ad-mu ‘zrodzony’}

ADEL, – a                         (1); i.m.{germańskie; skrócona forma imion złożonych typu Adelberga, Adelheid, w których w części pierwszej występował rzeczownik adal ‘szlachetny ród’}

ADRIAN, – a                    (1); i.m. {łacińskie Hadrianus/Adrianus ‘pochodzący z miejscowości Hadrii (Adrii), miasta położonego w Italii’}

ADRIANNA, – y              (1); i.ż. {patrz: Adrian}

AGATA, – y                      (9); i.ż. {greckie agathe ‘ dobra, szlachetna’}

AGNIESZKA, – i (5); i.ż. {greckie hagne, agne‘ czysta, cnotliwa, święta’}

ALDONA , -y (1); i.ż {litewskie, o etymologii trudnej do ustalenia, być może jest to forma od Alda, co jest spieszczeniem białoruskiego imienia Eudocja }

ALEKSANDER, – a         (1); i.m. {greckie Aleksandros ‘obrońca mężów’, od greckiego alekso ‘bronić się przed kimś, odpierać ataki’ i aner, andros ‘mąż, mężczyzna’}

ALEKSANDRA, – y        (8); i.ż. {patrz: Aleksander}

ALICJA, – ji                      (8); i.ż. {angielskie zdrobnienie niemieckiego imienia Adelajda, inni łączą je z greckim aletheia ‘prawda’, a jeszcze inni uważają, że pochodzi od imienia Aleksy}

ALINA, – y                       (7); i.ż. {germańskie spieszczenie od imienia Adeliny lub Adelajdy}

AMELIA, -ii (2); i.ż. {starogermańskie, powstało od gockiego amal – dzielny, aktywny}

AMIRA, -y (1); i.ż. {imię włoskie, po polsku znaczy Emilia}

ANDA, -y (1); i.ż. {zdrobniała forma imion -> Andrea, Anna lub Amanda}

ANDRZEJ, – a                 (12); i.m.{greckie andreas ‘ dzielny, męski, silny mężczyzna’, genetycznie jest zdrobnieniem dwuczłonowych imion męskich typu: Androgenes, Andronikos itp. }

ANETA, – y                      (3); i.ż. {francuskie Annette – zdrobnienie od imienia Anna}

ANGELIKA, – i                (6); i.ż. {greckie aggelikós ‘ anielski, dosłownie anioł, posłanniczka’}

ANITA, – y                       (2); i.ż. {hiszpańskie zdrobnienie od imienia Juanita – patrz: Janina lub spieszczenie od imienia Anna}

ANNA, – y                        (33); i.ż. {hebrajskie channach ‘ wdzięk, łaska’}

ANTONI, – ego                (2); i.m. {łacińskie Antonius ‘pochodzący z rzymskiego rodu Antoniuszów’, dosłownie znaczy wspaniały, wybitny}

ANTONINA, – y              (1); i.ż. {patrz: Antoni}

ARKADIUSZ, – a             (1); i.m. {greckie Arkadios ‘ syn Arkadyjczyka, mieszkaniec Arkadii – krainy szczęścia’}

ARTUR, – a                      (4); i.m. {celtyckie art ‘ niedźwiedź ‘oraz ur ‘nowy, młody, piękny’}

BARBARA, – y                (32); i.ż. {greckie barbaros ‘ barbarzyński, nie mówiący po grecku, obcy, cudzoziemiec’}

BARTŁOMIEJ, – a         (7); i.m. {aramejskie Bar- Tholomai ‘syn Tolmy lub syn oracza’}

BARTOSZ, – a                 (2); i.m. {aramejskie – zdrobnienie imienia Bartłomiej}

BEATA, – y                       (6); i.ż. {łacińskie beatus, beata ‘ bogaty, szczęśliwy, wspaniały’}

BERNATA, -y (1); i.ż. { zdrobnienie od imienia Bernadet, utworzonego od Bernarda}

 

BERNADETTA, – y         (2); i.ż {francuskie Bernadette, formalnie rzecz biorąc jest zdrobnieniem od imienia Bernadet, utworzonego od Bernarda}

BERNARDA, -y              (1); i.ż. {germańskie bero ‘ niedźwiedź’ oraz hart ‘mocny, potężny’; oznacza wojownika „o niedźwiedziej sile”}

BOGDAN, – a                  (5); i.m. {słowiańskie Bog-‘ Bóg, pierwotnie bogactwo’ oraz -dan ‘dać, dany’; oznacza człowieka danego przez Boga}

BOGUSŁAWA -y            (3); i.ż. {słowiańskie Bog- ‘ Bóg ‘oraz -sław ‘sława’; oznacza tego, który ma sławić Boga}

BOLESŁAW, – a              (9); i.m. { słowiańskie Bole-‘ większy; więcej’ oraz -sław ‘sława’; oznacza tego, który ma osiągnąć większą sławę}

BOŻENA, – y                    (2); i.ż. {słowiańskie Boż- ‘od Bóg, boży’+ przyrostek spieszczający -ena; oznacza dana od Boga lub błogosławiona}

BRONISŁAW, – a           (2); i.m. {słowiańskie Broni- ‘ bronić’ oraz -sław ‘sława’; znaczy obrońca sławy lub sławny obrońca }

CZESŁAW, – a                 (3); i.m. {słowiańskie Cze- ‘cześć, czci’ oraz -sław ‘sława’; oznacza tego, który szanuje sławę lub dobrą cześć}

CZESŁAWA, – y              (12); i.ż. {patrz: Czesław}

DAMIAN, – a                   (5); i.m. { łacińskie Damianus ‘pogromca, poskromiciel’}

DANIEL, – a                     (8); i.m. {hebrajskie dani – y – al lub dan – i al ‘ Bóg jest moim sędzią lub Pan jest mym obrońcą’}

DANUTA, – y                   (15); i.ż. {litewskie dangus, duktie ‘córka nieba’}

DARIA, – ii                 (1); i.ż. {patrz: Dariusz}

DARIUSZ, – a                  (11); i.m. { staroperskie Dārayavahusz ‘dzierżący, podtrzymujący dobro’; spolszczona forma łacińskiego imienia Darius, które pochodzi od greckiego Dareios}

DAWID, – a                      (6); i.m. {hebrajskie dud ‘ukochany, godny kochania, ulubieniec, opiekun’}

DOMINIK, – a                 (3); i.m. {łacińskie Dominicus ‘ należący do Boga, pański’; greckie domos ‘pień’}

DOMINIKA, – i         (4); i.ż. {patrz: Dominik}

DOROTA, – y            (7); i.ż. {greckie Dōrotheos – doron ‘dar’ oraz theos ‘bogini’}

EDWARD, – a (9); i.m. {staroangielskie ead ‘dobrobyt, pomyślność’ oraz weard ‘opiekun, obrońca lub dosłownie osłaniający’}

EDYTA, – y (7); i.ż. {staroangielskie ēad ‘dobrobyt, pomyślność’ oraz gyth ‘ walka’}

ELISABET (1); i.ż. {imię włoskie, po polsku znaczy Eliza }

ELŻBIETA, – y (7); i.ż. {hebrajskie Elisheba ‘mój Bóg jest doskonałością’}

EMIL, – a (1); i.m. {łacińskie Aemilus ‘ wywodzący się z rodu rzymskiego Emiliusze’; łacińskie aemulus ‘gorliwy, pilny rywal’}

EMILIA, – ii   (7); i.ż. {patrz: Emil}

EUGENIUSZ, – a (3); i.m. {greckie eu ‘dobrze’oraz genos ‘ród’; znaczy dobrze urodzony}

EUGENIA, -ii (2); i.ż. {odpowiednik męskiego imienia Eugeniusz}

EWA, – y (4); i.ż. {hebrajskie hawwa ‘życie, rodząca matka’; „i nazwał Adam żonę swą imieniem Ewa, bo jest matką wszystkich żyjących”, Rozdz.3,20}

EWELINA, – y (5); i.ż. {prawdopodobnie angielskiego pochodzenia awelina ‘siła’ lub celtyckie eiblin ‘ radość’ lub z francuskiego avelina ‘leśny orzech’}

FERDYNAND, – a           (3); i.m. {germańskie ferd (fried)‘ pokój’ oraz nand ‘odważny, śmiały’}

FERDYNANDA, -y (1); i.ż. {patrz: Ferdynand}

FILIP, – a                          (2); i.m. {greckie Philippos – philos ‘przyjemny, miły, drogi przyjaciel, miłośnik‘ oraz hippos ‘koń‘}

FRANCISZEK, – a (3); i.m. {germańskie frank‘ wolny, szczery, należący do plemienia Franków’}

GABRIELA, – i                (6); i.ż {hebrajskie Gabriel – geber ‘mąż, silny’ oraz el ‘Bóg’; znaczy mąż Boży albo Bóg jest moim męstwem}

GENOWEFA, – y          (2); i.ż. {romańsko – germańskie geno ‘ ród’ oraz wifa ‘żona, kobieta’; znaczy kobieta szlachetnego rodu}

GRACJAN, – a (1); i.m. {łacińskie Gratianus ‘należący do rzymskiego rodu Gracjuszów’; łacińskie gratia ‘wdzięk, urok’}

GRAŻYNA, – y (5); i.ż. {litewskie grażus ‘piękny’; znaczy piękna kobieta}

GRETA, -y (1); i.ż. {skrócona forma imienia Margaret}

GRZEGORZ, – a              (19); i.m. { greckie grēgóriós ‘gorliwy, czuwający, stróżujący, czujny’}

HALINA, – y (15); i.ż. {łacińskie gallina ‘kwoka’; greckie galēnē ‘uosobienie spokoju’}

HELENA, – y                    (18); i.ż. {greckie helénē ‘pochodnia, jasność’, selēnē ‘księżyc’}

HENRYK, – a                   (8); i.m. {germańskie heim ‘ojczyzna’ oraz rihhi ‘potężny władca, książę ludu’}

HENRYKA, -i (1); i.ż. {patrz: Henryk}

HUBERT, – a (3); i.m. {germańskie hugu ‘rozum, umysł’ oraz beraht ‘jaśniejący, promieniujący, sławny’; znaczy sławny rozum}

IRENA, – y (11); i.ż. {greckie eirēnē ‘pokój, przymierze’}

IRENEUSZ, – a                (1); i.m. {patrz: Irena}

IWONA, – y                      (7); i.ż. {staro – wysoko – niemieckie iwa ‘łuk z drzewa cisowego’; ta, która posiada łuk}

IZABELA, – i (9); i.ż. {hebrajskie – przekształcenie imienia Elżbieta lub może pochodzić od biblijnego imienia królowej Isabel ‘przez Boga Baala wywyższona’, małżonki Achaba}

JACEK, – a                       (4); i.m. {wywodzi się od greckiej formy imienia Hiacynt – patrz: Hiacynta}

JADWIGA, – i                  (1); i.ż. {germańskie hadu ‘walka’ oraz wig ‘bój’}

JAKUB, – a                       (9); i.m. {hebrajskie Jaaqob ‘niech Bóg strzeże, opiekuje się dzieckiem’; ludowa etymologia aqueb ‘pięta’ (urodzony jako drugi z bliźniaków); arabskie jakub ‘drozd skalny’}

JAN, – a (40); i.m. {hebrajskie Johohanan ‘Jahwe (Bóg) jest łaskawy’}

JANINA, – y                     (24); i.ż. {hebrajskie Jehu ‘Jahwe’ oraz channach ‘łaska’; ta, która cieszy się łaską bożą }

JANUSZ, – a                     (8); i.m. {hebrajskie – forma zdrobniała od imienia Jan}

JAROSŁAW, – a (2); i.m. {słowiańskie Jaro- ‘surowy, ostry’ oraz -sław ‘sława’; znaczy ostry, słynący z porywczości}

JERZY, – ego (5); i.m. {greckie geōrgios ‘rolnik, wieśniak’}

JOANNA, – y                    (7); i.ż. {patrz: Janina}

JOLANTA, – y                 (13); i.ż. {greckie ion ‘fiołek’ oraz ánthos ‘kwiat’; może wywodzić się z germańskiego eut ‘chłopiec’ oraz lind ‘tarcza lipowa, lipa’}

JÓZEF, – a (23); i.m. {hebrajskie Joseph ‘niech pomnoży domyślnie Bóg dobra albo niech przyda Pan (drugiego syna)’}

JÓZEFA, – y (4); i.ż. {patrz: Józef}

JULIA, – ii (5); i.ż. {łacińskie Julius ‘pochodzący z rzymskiego rodu Julia’}

JULITA, -y (2); i.ż. {współcześnie uznawane za zdrobnienie imienia Julia}

JUSTYNA, – y                  (10); i.ż. {łacińskie iustus ‘sprawiedliwa’; oznacza osobę należącą do rodu Justynów}

JULIUSZ, a (1); i.m. {łacińskie Julius ‘pochodzący z rodu Julii’}

KACPER, a (3); i.m. {perskie gizbar ‘stróż skarbca, skarbnik’ lub jest skróceniem perskiego imienia Gathasper ‘wspaniały, dbający o swoją cześć’; według tradycji jest to imię jednego z Trzech Króli}

KAMIL, – a                      (12); i.m. {łacińskie camillus ‘szlachetnie urodzony chłopiec, później też pomocnik kapłana’, istniał też ród w starożytnym Rzymie o nazwie Camilli}

KAMILA, – i                    (3); i.ż. {patrz: Kamil}

KAROL, – a                      (4); i.m. {germańskie karl lub carl ‘małżonek, mąż; ukochany’ a także ‘bohater, człowiek’}

KAROLINA, – y (9); i.ż. {patrz: Karol}

KATARZYNA, – y (17); i.ż. {greckie katharós ‘czysta, nieskalana, prawa’}

KAZIMIERZ, – a             (27); i.m. {słowiańskie Kazi- ‘kazić, niszczyć’ oraz mir- ‘pokój’; ten, który niszczy /kazi/ pokój lub sławę wroga}

KINGA, – i                        (2); i.ż. {węgierska forma(zdrobnienie) niemieckiego imienia Kunegunda (kunni ‘ród’ i gund ‘walka’)}

KLAUDIA, – ii (6); i.ż. {łacińskie Claudius – clauda ‘kulawa, wahająca się’; Klaudiusze dwa odrębne rody rzymskie: pochodzenia patrycjuszowskiego z przydomkiem Appii oraz pochodzenia plebejskiego z przydomkiem Marcelli}

KONRAD, – a (3); i.m. {germańskie kuoni ‘odważny, śmiały’ oraz rad ‘ rada’; całość interpretuje się jako odważny, śmiały doradca}

KORNEL,- a (2); i.m. {łacińskie Cornelii to nazwa rodu wywodząca się od nazwy pola Corne w Tusculum, łączy się ją także z wyrazami pospolitymi cornu ‘róg’ lub cornus ‘dereń’}

KRYSTIAN, – a               (4); i.m. {greckie christianus ‘chrześcijański, należący do Chrystusa, zwolennik Chrystusa’}

KRYSTYNA, – y              (14); i.ż. {patrz: Krystian}

KRZYSZTOF, – a (21); i.m. {greckie christophorós ‘przynoszący Chrystusa, noszący (w sobie), wyznający Chrystusa’}

LESZEK, – a (4); i.m. {słowiańskie; zdrobniała forma imienia Lścisław (lścić – działać podstępnie) lub zdrobnienie od Lesława}

LIDIA, – ii (1); i.ż. {greckie Lydia ‘kobieta pochodząca z Lidii’}

LUCJAN, – a (1); i.m. {łacińskie Lucianus ‘należący do rodu Lucjusza’; lucinus ‘światło, świetlisty lub urodzony o świcie’}

LUCYNA, – y (9); i.ż. {patrz: Lucjan; w mitologii rzymskiej imię bogini światła}

LUDMIŁA, – y                  (1); i.ż. {słowiańskie Lud- ‘lud’ oraz mił- ‘miła’; oznacza tą, która jest miła ludowi}

ŁUCJA, -ji (1); i.ż. {powstało w wyniku spolszczenia imienia Lucia, jest to forma żeńska imienia Lucjusz}

ŁUKASZ, – a (15); i.m. {łacińskie Lukanus ‘pochodzący z Lukanii, krainy w południowej Italii’}

MACIEJ, – a                    (4); i.m. {hebrajskie Mattatyah ‘dar Jahwe’}

MAGDALENA, – y          (15); i.ż. {aramejskie; dosłownie oznaczało pochodząca z miasta Magdali, położonego nad jeziorem Genezaret w Palestynie, zwanego w tekstach talmudycznych Wieża Ryb}

MAJA, – i                          (1); i.ż. {zdrobniała forma od imienia Maria; imię Maja istnieje też w mitologii greckiej (córka Atlasa, jedna z plejad}

MAŁGORZATA, – y (9); i.ż. {greckie margaritēs, łacińskie margarita ‘perła’}

MARCIN, – a                   (13); i.m. {łacińskie Martinus ‘należący do boga Marsa, poświęcony Marsowi’}

MARCELINA, -y (1); i.ż. {łacińskie od imienia Marcjan ( Martianus ‘należący do Marsa, boga wojny’)}

MAREK, – a                     (12); i.m. {łacińskie Marcus ‘wielki wojownik; wywodzi się od imienia boga Marsa’}

MARIA, – ii                      (38); i.ż. {hebrajskie Mirjam, arabskie Mariam ‘gwiazda morza, pani’; akkadyjskie Mariām ‘napawa radością’}

MARIAN, – a (6); i.m. {łacińskie Marianus ‘należący do Mariusa, do rodu Mariuszów’; postać tego imienia jest do dziś rozumiana jako męska forma imienia Maria}

MARIANNA, – y             (1); i.ż. {patrz: Marian}

MARIOLA, – i (2); i.ż. {w Normandii odmiana imienia Maria, uważa się też, iż jest to połączenie dwóch imion: Marii i Jolanty}

MARIUSZ, – a (10); i.m. {łacińskie Marius ‘należący do rzymskiego rodu Mariuszów (łacińskie Marii)’}

MARLENA, – y               (1); i.ż. {połączenie części imion Maria (Mar -) i Magdalena lub Helena (- lena)}

MARTA, – y                     (3); i.ż. {aramejskie marta ‘pani, władczyni’}

MARTYNA, y (2); i.ż. {odpowiednik imienia Marcin}

MARZENA, – y                (3); i.ż. {prawdopodobnie zdrobniała postać od imienia Małgorzata}

MATEUSZ, – a                 (13); i.m. {hebrajskie Mattaj – a ‘dar (Jahwe) Boga, dany przez Boga’}

MELANIA, -ii (2); i.ż. {greckie melania ‘czarne pietno, tzn. pieprzyk’}

MICHAŁ, – a                   (6); i.m. {hebrajskie Mikael ‘któż jak Bóg?’}

MIECZYSŁAW, – a (2); i.m. {słowiańskie – ten, który ma zdobywać (staropolskie miecz) sławę lub z racji swej niezwykłej siły ma cieszyć się sławą niedźwiedzia (mieszka – miś, niedźwiedź)}

MIKOŁAJ, – a (1); i.m. {greckie nike ‘zwycięstwo’ oraz lāos ‘lud’; oznacza zwycięzcę, bohatera ludu}

MILENA, -y (3); i.ż. {odpowiednik imienia Milan ‘miły’}

MIROSŁAW, – a (1); i.m.{słowiańskie Miro- ‘pokój’ oraz -sław ‘sława’; oznacza tego, który ma być sławny przez zaprowadzenie i utrzymanie pokoju}

MONIKA, – i                    (9); i.ż. {greckie mónos ‘samotna, jedyna, jedna’}

NATALIA, – ii (9); i.ż. {łacińskie dies natalis ‘dosłownie dzień narodzin’}

NORBERT, – a (1); i.m. {germańskie nord ‘północ’ oraz beracht ‘ sławny, błyszczący, wspaniały’; znaczy sławny mąż z Północy}

OLIWIA, -ii (1); i.ż. {łacińskie oliva ‘oliwa, oliwka’}

PATRYCJA, – ji (6); i.ż. {patrz: Patryk}

PATRYK, – a (5); i.m. {łacińskie Patricius ‘należący do warstwy patrycjuszy, także szlachetnie urodzony, szlachecki’}

PAULINA, – y (5); i.ż {patrz: Paweł}

PAWEŁ, – a (23); i.m. {łacińskie paulus ‘drobny, mały’}

PIOTR, – a                         (25); i.m. {greckie pétros ‘kamień’, pétra ‘skała, opoka’}

PRZEMYSŁAW, – a (2); i.m. {słowiańskie Prze- ‘przez’ oraz -mysł ‘ myśl’; znaczy dosłownie przemyślany, dowcipny}

RAFAŁ, – a (9); i.m. {hebrajskie Rapháél ‘Bóg leczy, uzdrawia’}

REGINA, -y (1); i.ż. {łacińskie regina ‘królowa’}

RENATA, – y (5); i.ż. {łacińskie renatus ‘odrodzony, narodzony na nowo

(w wierze)’}

ROBERT, -a                  (6); i.m. {germańskie hrōd ‘sława, zwycięstwo’ oraz beraht ‘jaśniejący, promieniujący, znakomity’}

ROKSANA, -y (2); i.ż. {powstało na gruncie języka perskiego raohsana ‘jaśniejąca’ }

ROMAN, – a                 (11); i.m. {łacińskie Romanus ‘pochodzący z Rzymu, Rzymianin; rzymski’}

ROMUALD, – a             (2); i.m. {germańskie hrōm ‘sława, chwała’ oraz walt ‘rządzić, panować’}

ROZALIA, -ii                 (5); i.ż. {niejasna etymologia i pochodzenie; przypuszcza się, że powstało w wyniku skrzyżowania dwóch form językowych: łacińskie rosa ‘róża’ i lilium ‘lilia’}

RYSZARD, -a               (2); i.ż. {germańskie rik ‘władca, książę, król’ oraz hard ‘mocny, odważny, silny’}

SABINA, – y                  (3); i.ż. {łacińskie Sabinus ‘należący do rodu Sabinów, jednego z najstarszych szczepów w Italii’}

SEBASTIAN, – a           (2); i.m. {greckie sebastós ‘święty, szanowany, dostojny, znakomity’, powstało na gruncie łacińskim od Sebastianus}

SŁAWOMIR, – a          (5); i.m. {słowiańskie Sławo- ‘sława’ oraz -mir ‘pokój’; oznacza słynący z pokoju}

STANISŁAW, – a          (18); i.m. {słowiańskie Stani- ‘stanąć, stać’ oraz -sław ‘sława’; oznacza tego, który ma (jest) stać się sławny}

STANISŁAWA, – y       (3); i.ż. {patrz: Stanisław}

STEFAN, – a                  (1); i.m. {greckie stéphonos ‘wieniec, korona, znak zwycięstwa, ale także ogrodzenie, otoczenie’ (od stephanóō ‘otoczyć, ogrodzić, zwieńczyć’)}

STEFANIA, – ii             (7); i.ż. {patrz: Stefan}

SYLWIA, – ii                     (8); i.ż. {łacińskie silwia ‘leśna’}

SZCZEPAN, -a (1); i.m. { greckie Stephanos – Stefan }

SZYMON, – a (5); i.m. {hebrajskie Shimōn ‘Bóg wysłuchał’; greckie Simōn ‘człowiek płaskonosy’}

TADEUSZ, – a                  (5); i.m. {aramejskie thad-daj ‘człowiek o szerokiej piersi’;

                                                         hebrajskie taddai ‘sprytny, mądry lub śmiały’}

TERESA, – y (7); i.ż. {greckie Thēra lub Therasia ‘pochodząca z Thery lub Therasii’; greckie teresis ‘obrona, opieka’}

TOMASSO (1); i.m. {włoskie -Tomasz }

TOMASZ, – a                   (12); i.m. {aramejskie toma lub hebrajskie t’om ‘bliźniak’}

URSZULA, – i                   (2); i.ż. {łacińskie ursula ‘niedźwiedziczka’ }

WALDEMAR, – a         (8); i.m. {germańskie waltan ‘panować, rządzić’ oraz -mar ‘słynny, wielki’}

WANDA, – y                     (5); i.ż. {imię występujące po raz pierwszy w „Kronice“ Wincentego Kadłubka, urobione od nieznanej bliżej i utożsamionej przez niego z Wisłą rzeki Vandalus; tłumaczono je później jako wędkę piękności. Podobieństwo z niemieckim Wendin ‘Wenedka, Łużyczanka’, wskazuje, że mogło tu chodzić o jakąś Słowiankę, która „nie chciała Niemca”}

WERONIKA, – i              (7); i.ż. {greckie phérō ‘niosę’ oraz nikē ‘zwycięstwo’; tradycyjnie wywodzi się to imię od greckiego ieré eikōn ‘święte oblicze’}

WIESŁAW, – a                 (4); i.m. {słowiańskie imię pochodzące od imienia Więcesław

 i oznacza tego, który ma przynieś więcej sławy lub też może być związane z nazwą Wisły}

WIKTOR, – a                   (2); i.m. {łacińskie victor ‘zwycięzca’, (od vinco, – ěre ‘zwyciężyć, pokonać kogoś, przewyższać, udowodnić’)}

WIKTORIA, – ii               (5); i.ż. {patrz: Wiktor}

WIOLETTA, – y (2); i.ż. {łacińskie viola ‘fiołek’, Violetta to włoskie zdrobnienie tego imienia }

WITOLD, – a (4); i.m. {litewskie Vytaut(a)s – Vy- (od czasownika vyti ‘gnać’) oraz -taut(a)s (z tauta ‘lud’); niemieckie Witu- ‘las’ oraz -walt ‘władać, panować’; całość można interpretować jako prowadzący, wiodący lud lub władający ludem}

WŁADYSŁAW, – a (5); i.m. {słowiańskie Włodzi- (pod wpływem czeskim przeszło w Władzi- lub Włady-)‘panować, władać’ oraz -sław ‘sława’; znaczy sławny władca}

WŁODZIMIERZ, – a       (3); i.m. {słowiańskie Włodzi- ‘panować, władać’ oraz -mierz z dawnego mir ‘pokój’; oznacza tego, który ma władać pokojem}

WOJCIECH, – a               (7); i.m. {słowiańskie Woj- ‘woj, wojownik’ oraz -ciech ‘uciecha, pociecha’; oznacza wojownika, któremu walka sprawia radość}

ZBIGNIEW, – a                (8); i.m. {słowiańskie Zby- ‘zbyć, pozbyć’ oraz -gniew ‘gniew’; oznacza tego, który powinien pozbyć się gniewu}

ZENON, – a                      (1); i.m. {greckie; skrócona postać złożonych imion typu Zenodoros, Zenodotos ‘dar Zeusa’}

ZOFIA, – ii                        (16); i.ż. {greckie sophia ‘mądrość, wiedza, sztuka’}

ZUZANNA, – y                 (6); i.ż. {hebrajskie szoszannach ‘lilia’}

ZYTA, -y (1); i.ż. {z włoskiego citta, zitta ‘dziewczyna’ }

ŻANETA, – y                    (3); i.ż. {francuskie; przekształcenie imienia Anna, Joanna}

 

 

Ranking najpopularniejszych imion w Jasionce

 

 

	Imiona żeńskie – liczba zaświadczeń	Imiona męskie – liczba zaświadczeń
	maria – 37	jan – 40
	anna – 33	kazimierz – 26
	barbara – 30	piotr – 24
	janina – 24	józef – 23
	katarzyna – 17	paweł – 23
	zofia – 16	grzegorz – 19
	halina – 15	stanisław – 18
	danuta -15	łukasz – 14
	jolanta – 13	andrzej – 12
	krystyna – 12	marcin – 12